Inktspotprijs

De Inktspotprijs is de prijs voor de beste politieke tekening van het parlementaire jaar, georganiseerd door Stichting Pers & Prent.

Politiek tekenaars – die voldoen aan de criteria* – kunnen hun beste werk inzenden, waarna een jaarlijks wisselende jury daaruit de winnaar kiest. De maker van de beste tekening krijgt een bronzen beeldje van kunstenares Carla Daalderop: een duiveltje op een inktpot.

De Inktspotprijs is voor het eerst uitgereikt in 1994.

---

---

Op dinsdag 27 september 2022 werd voor de 28e keer de Inktspotprijs voor de beste politieke tekening van het parlementaire jaar uitgereikt in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag.

De winnaar van de Inktspotprijs 2022 is Jip van den Toorn met de tekening Milieubewust. De tekening verscheen op 10 mei 2022 in de Volkskrant.

---

Uit het juryrapport voor de Inktspotprijs 2022

De jury heeft als winnaar unaniem voor een tekening gekozen, waarin menselijke hypocrisie in tijden van klimaatverandering centraal staat. Hoe vaak mensen ook het advies krijgen minder te vliegen, het blijkt buitengewoon moeilijk om milieubewuster te leven. We weten dat het eigenlijk niet kan, maar we doen het toch: massaal het vliegtuig pakken om onze vakantiebehoeftes te bevredigen. Na de coronacrisis zou alles anders worden, hielden we onszelf voor, maar vroeger en nu lijken als twee druppels water op elkaar. Op een belangrijk ding na: de aarde warmt in moordend tempo op en de ijskappen smelten nog sneller dan verwacht. De tekenaar weet op doeltreffende en humoristische wijze het hypocriete gedrag van de milieubewuste mens te hekelen. De kleuren zijn fris, de vorm uiterst doeltreffend. Wie deze fraaie tekening ziet, moeten lachen, maar kijkt tegelijkertijd in de spiegel.

Op dinsdag 28 september 2021 werd voor de 27e keer de Inktspotprijs voor de beste politieke tekening van het parlementaire jaar uitgereikt in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag.
De winnaar van de Inktspotprijs 2021 is Kamagurka met de tekening Migranten, verschenen op 18 mei 2021 in NRC Handelsblad!
De uitreiking was te volgen via Youtube

De jury van de Inktspotprijs 2021, bestaande uit: Owen Schumacher, cabaretier en fotograaf, Lotte Jensen, hoogleraar Nederlandse taal- en letterkunde aan de Radboud Universiteit, Sinan Can, journalist en documentairemaker, Sylvia Weve, illustrator, en Senay Özdemir, journalist en hoofdredacteur, had eerder dit jaar vijf tekeningen genomineerd voor de Inktspotprijs:

We gaan het anders doen van Joep Bertrams, Migranten van Kamagurka, Trump-Selfie van Len Munnik, Rapport toeslagenaffaire van Tom Janssen en Qatar van Gorilla.
Alle inzendingen zijn opgenomen in de fraai uitgevoerde catalogus Inktspot! Een speciale uitgave van Stichting Pers & Prent, te bestellen via de webshop.

Download hier het persbericht.

Uit het juryrapport voor de Inktspotprijs 2021

Een Covid-crisis, een toeslagenaffaire, een klimaatcrisis, een vaccinatiestrategie, de bestorming van het Capitool, verkiezingscampagnes, een functie elders, een eindeloze formatie en een vluchtelingencrisis. Het is maar een greep uit de onderwerpen waar de tekenaars dit jaar commentaar op hebben geleverd. Dat leverde heel veel goede inzendingen op.

De jury heeft als winnaar unaniem gekozen voor een tekening waarin de vluchtelingencrisis en de coronamaatregelen op simpele maar heldere en komische wijze zijn gecombineerd. Waar wij ons hier in Europa druk maken over hoe we naar welk land op vakantie mogen en aan welke voorwaarden we dan moeten voldoen, alles in een poging om zo snel mogelijk weer terug te keren naar het oude normaal, worden aan de buitengrenzen van ons continent vluchtelingen buiten gehouden en wordt van hen verwacht aan dezelfde eisen te voldoen. Alles in één eenvoudige, in stijl direct herkenbare tekening. Cynisch, ironisch, confronterend en toch grappig.

Nadat voor deze tekening was gekozen, begreep de jury dat deze maker nooit eerder de Inktspotprijs heeft gewonnen. De prijs is voor ons dan ook mede een bekroning van een imposant oeuvre van een tekenaar die al decennialang in heel eigen stijl op soms licht absurdistische wijze de wereld om ons heen becommentarieert.
De Inktspotprijs 2021 gaat naar Migranten van Kamagurka.

Owen Schumacher (voorzitter jury Inktspotprijs)

In september 2020 werd voor de 26e keer de Inktspotprijs voor de beste politieke tekening van het parlementaire jaar uitgereikt, dit keer aan Len Munnik voor zijn tekening Alles wordt weer normaal, verschenen op 4 juni 2020 in Trouw.

De jury van de Inktspotprijs bestond dit jaar uit voorzitter Saskia de Bodt, emeritus hoogleraar illustratie aan de UvA; Owen Schumacher, schrijver, acteur en fotograaf; Eveline van Rijswijk, programma- en theatermaker en politiek historicus; Marcel Verreck, cabaretier en columnist; en Sander Donkers, journalist en schrijver.

De winnaar werd in een live-stream vanuit Nieuwspoort bekend gemaakt. Len Munnik won de Inktspotprijs eerder in 1996.
Alle inzendingen zijn opgenomen in de fraai uitgevoerde catalogus Inktspot! Een speciale uitgave ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van Stichting Pers & Prent, te bestellen via persenprent.nl

Uit het juryrapport voor de Inktspotprijs 2020

Het noodlot van de politieke tekenaar is dat hij, gedreven door de actualiteit, vrijwel altijd met gestrekt been in een kwestie stapt. Reflectie gaat razendsnel in een cartoonistenhoofd, terwijl de handen van de tekenaar al bezig zijn de boodschap in een zo helder en krachtig mogelijke vorm te stoppen. Hij of zij denkt al tekenend. Dat die boodschap niet altijd een stevig standpunt hoeft te zijn, maar ook twijfel en relativiteit kan tonen, dat is het leuke.

Maar dit jaar hadden ze het wel heel moeilijk, onze tekenaars, want het was natuurlijk een bizarre periode, corona raakte iedereen, óók in zijn persoonlijke habitat. In de 108 tekeningen die werden ingezonden voor de Inktspotprijs, zie je een duidelijke cesuur: vóór 12 maart 2020 en erna. Het was – en is – heel moeilijk om grip te krijgen op een pandemie. De kranten stonden bol van artikelen van schrijvers, filosofen, artsen en ervaringsdeskundigen die vele, vele woorden tot hun beschikking kregen om vele, vele standpunten van alle kanten te belichten. Er werd gefoeterd en gezeurd.
Maar die arme tekenaars? Die moesten, zoals altijd, in één beeld iets duiden, iets overweldigends, waarvan niemand de afloop wist. Maar ze bleven overeind.

De Inktspotprijs 2020 gaat naar iemand die de gevolgen van de pandemie zowel dichtbij haalt als doortrekt tot een mondiaal probleem.
Het knappe van de winnende prent, Alles wordt weer normaal, van Len Munnik is dat hij niet zo zeer confronteert als wel tot nadenken dwingt.

Saskia de Bodt (voorzitter jury Inktspotprijs)

De Inktspotprijs 2019 werd gewonnen door Gorilla, met de tekening ‘De tralies van Trump’. De winnende prent verscheen op 18 juni 2018 in De Groene Amsterdammer. Het is de eerste maal dat Gorilla, een collectief van vijf tekenaars die om beurten een tekening maken, de Inktspotprijs wint. Deze winnende spotprent werd gemaakt door Gorilla Herman van Bostelen. Uit handen van juryvoorzitter Sheila Sitalsing ontvingen hij en de overige Gorilla’s bloemen en een bronzen beeldje (een duiveltje op een inktpotje).

Uit het juryrapport, tijdens de prijsuitreiking voorgedragen door Sheila Sitalsing:
“De winnaar maakte een prent over de Latijns-Amerikaanse migrantenkinderen die aan de zuidgrens van de Verenigde Staten werden opgepakt, van hun ouders gescheiden en opgesloten. In kooien, schreven kranten. De hele wereld ging zich ermee bemoeien. Onze winnaar maakte daar een visuele woordspeling op. De tekening is bijna een partituur, zei de kunstenaar in ons midden [Harald Vlugt], een strak gecomponeerd muziekstuk. Het is een tekening van internationale allure, werd er ook gezegd. Elegant, schrijnend zonder larmoyant te worden. Een mooie tekening, een harde tekening – in die zin werden we op onze wensen bediend – , een tekening met heel subtiele details ook: zie de subtiele kleurverschillen.

”

De tweede prijs ging naar Emanuele Del Rosso, met zijn tekening ‘Men of God, Law of men’, verschenen op de website Cartoon Movement op 20 februari 2019. De derde prijs werd gewonnen door Pieter Geenen met de tekening ‘Brexit in pers en prent’, op 15 maart 2019 in Trouw.



Dan waren er ook nog eervolle vermeldingen voor Lectrr (Steven Degryse) (‘Mueller rapport’), Marijn (Mat Rijnders) (‘Internationale Vrouwendag’) en Peter de Wit (‘Witte mannen’). 



Van de 100 beste inzendingen van het afgelopen jaar is een digitaal boekje gemaakt. Dit kunt u HIER bekijken.



De zes winnende tekeningen kunt u HIER downloaden (gebruik kosteloos toegestaan, enkel in combinatie met de Inktspotprijs en altijd met naamsvermelding van de tekenaar). 

Voor het complete juryrapport klik HIER. De jury wisselt jaarlijks en bestond dit jaar uit opiniemaker Sheila Sitalsing, beeldend kunstenaar Harald Vlugt en hoogleraar cultuursociologie Giselinde Kuipers.   

De Inktspotprijs 2018 is gewonnen door Tjeerd Royaards, met de cartoon ‘Good migrant, bad migrant?’ De winnende tekening verscheen op 29 mei 2018 op zijn website Cartoon Movement. Het is de eerste maal dat Tjeerd Royaards de Inktspotprijs wint. Uit handen van juryvoorzitter Xander van der Wulp ontving hij bloemen en een bronzen beeldje (een duiveltje op een inktpotje). 

 Winnaars van de Inktspotprijs 2017 waren Reid, Geleijnse en Van Tol, ofwel Fokke & Sukke, met hun tekening ‘Aanslagen’.

Winnaar van de Inktspotprijs 2016 was Peter van Straaten met zijn tekening 'Vluchteling'.

29 september 2015

Joep Bertrams heeft de Inktspotprijs 2014-2015, de prijs voor beste politieke tekening, gewonnen met zijn cartoon ‘Onsterfelijk’ over de aanslag op Charlie Hebdo.

Juryvoorzitter Coen Verbraak tijdens de uitreiking in Nieuwspoort: “Hij maakt heel mooi duidelijk dat wat er ook gebeurt, welke koppen je er ook afhakt, de vrijheid van meningsuiting altijd wint. Dat hij de tekening op dezelfde dag van de aanslag maakte, toen iedereen nog met trillende handen zat, maakt het een glorieuze tekening.”

De jury bestond dit jaar uit Coen Verbraak, Jeroen Wielaert, Adeline van Lier en Saskia van Loenen.

Lees hier het uitgebreide verslag in NRC Handelsblad.